उपन्यासकार राजेश सुवेदी पोखरा २१ कृष्तीका स्थायीवासी हुन् । हाल रोजगारीको सिलसिलामा दक्षिण कोरिया छन् । आख्यान, गैरआख्यान, कविता, गजल र मुक्तकमा कलम चलाउने उनी अंग्रेजी साहित्यमा स्नातकोत्तर हुन् । अनेसास कोरिया च्याप्टरमा महासचिव समेत रहेका उनको भर्खरै उपन्यास अभिसार प्रकाशित भएको छ । यसै उपन्यासको सेरोफेरोमा उपन्यासकार सुवेदीसँग सम्पादक जीवन खत्रीले गरेका पाँच प्रश्न र सुवेदीको जवाफ ;
१. अभिसार बारेमा छोटकरीमा परिचय गराईदिनुहोस् न।
– अभिसार कृति एक युवतीले आफ्नो प्रेमीलाई सकुशल पाउन नीति र नियतिसंग गरेको संघर्षका कथा समेटिएको सामाजिक उपन्यास हो । पोखरा र यस वरपरको भूगोलमा अडिएको उपन्यासले मल्टिपल आईडिन्टीटी डिसअर्डर अर्थात् नेपालीमा बहु ब्यक्तित्व विकार भनिने एक प्रकारको मानसिक विकारले मुख्य पात्रहरू सारिका र अभीलाई कसरी सताउँछ भनेर देखाएको छ।
२. लेख्नु र सफल हुनु फरक कुरा हो । यो उपन्यासले नेपाली साहित्यमा तपाईँलाई कहाँनिर पुर्याउने अपेक्षा गर्नु भएको छ? पुस्तक प्रकाशन भएपछि हालसम्मको समयमा कृतिको प्रभाव पाठकमा कस्तो परेको छ?
– सबै लेखकहरु सफल हुँदैनन् त्यो निश्चित हो । मैले यो उपन्यास लोकप्रियताको पछाडि लागेर भन्दा पनि साहित्यको बिद्यार्थी भएकोले आफ्नो पढाइसँग अनुकुल हुने गरि क्षमता वृद्धिको काम गरौं भन्ने सोचले लेख्न सुरु गरेको थिएँ । यद्यपि आम मानिस भएकोले आफ्नो उपन्यासलाई धेरैले मन पराईदिउन भन्ने अपेक्षा हुने नै भयो । यो उपन्यास पहिलो कृति भएकोले नेपाली साहित्यमा बामे सर्दै थप सृजनात्मक बन्न सहयोग गर्नेछ भन्ने अपेक्षा छ । पुस्तक पढ्नुभएको पाठकहरू राम्रो प्रतिक्रिया दिईरहनुभएको छ । खुसी लागेको छ ।
३. कोरिया, यसै पनि कामै काम मात्र हुन्छ । उपन्यास लेख्न र प्रकाशन गर्न कसरी सम्भव भयो ?
– कोरियामा दिनभरको काम र त्यसको थकान त स्वभाविक नै भयो । यसको बाबजुद प्रत्येक दिन थोरै थोरै समय छुट्याएर रिसर्च र लेखन गर्दा लगभग दुई बर्षमा पहिलो ड्राफ्ट तयार भएको थियो । त्यसलाई सम्पादन गर्दै प्रकाशनको झन्झट सहेर बजारमा आउन अर्को दुई वर्ष कुर्नु पर्यो ।
४. तपाईँ नयाँ लेखक पनि हुनुहुन्छ । कृति प्रकाशनको समस्या जटिल छ भनिन्छ । नयाँ लेखकले त कृति प्रकाशन गर्न पैसाको खोलै बगाउनु पर्छ भन्ने गुनासो सुनिन्छ? तपाईँको अनुभव कस्तो छ?
– हजुर कृति प्रकाशन गर्न सोचेजस्तो सजिलो रहेनछ । विशेष गरि नयाँ लेखकहरूले प्रकाशन खर्च लगभग आफैँले ब्यहोर्ने गरि प्रकाशन गर्नुपर्ने अवस्था रहेछ । मेरो उपन्यासको लागि ईन्डीगो इंक प्रकाशनले त्यसमा केही सहजीकरण गरिदिनुभयो र प्रकाशन गर्न सकियो । तर कृति प्रकाशन गर्दा धेरै कुराहरू सिक्ने अवसर पाइयो जसले गर्दा आगामी दिनहरुमा अन्य कृति प्रकाशनमा सहज हुने छ।
५, किताबतिरै फर्कौँ । यहाँको उपन्यास अभिसार पढ्न बाँकी पाठकहरूलाई किन पढ्नुहोस् भन्ने चाहनुहुन्छ?
उपन्यास अभिसार सामाजिक यथार्थमा रहेर लेखिएको उपन्यास भएपनि सामाजिक घटनाहरू मात्रै नभई बहु ब्यक्तित्व विकार भनिने मानसिक अवस्थालाई नजिकैबाट बुझ्न अनि गुरुङ संस्कृतिको विशेषगरी झाँक्री परम्परा र उपचार पद्धतिको तौरतरिका बुझ्नको लागि अभिसार पढ्नुहोस भन्न चाहान्छु । साथसाथै आम साहित्य रचनाहरूले दिने साहित्यिक रसास्वादन पनि उपन्यासले दिने नै छ ।
***
प्रतिक्रिया
-
४
