-बालकृष्ण गजुरेल 

“खोइ ! आज वर्षा बढी होला जस्तो छ ज्यो ज्यो ।”  कान्लो ताछ्दै निमा लामा बोले ।

“माथि आकासमा हेर्नुस् त ! पश्चिमबाट बादल पहाडतिर ठोक्किँदै छ । साम्प्रदायिक वादल  जस्त‍ो लाग्यो । हाम्रो प्रकृतिले सजिलै चिन्छ ।” पानी पर्ने सम्भावना नरहेको फुर्वाले स्पष्ट गरे ।

निमाको गाउँमा कुलो लग्ने सम्भावना थिएन । पहाड माथि गाउँ थियो । स्थानिय प्रतिनिधीहरू प्राय: सबैसँग डोजर थियो । पैसा कुम्ल्याउन पहाडै भरि  बाटो खन्थे । बर्सेनि बाढी पहिरो जान्थ्यो ।  धारो, पानी तथा कुलो खन्न तीनले कहिल्यै जानेन् ।  अत: निमा चिन्तित थिए । किनुवा चामल भन्दा स्थानिय चामल कता कता राम्रो लागेर धानको बिऊ राखेका थिए । आर्गनिक खाना खाने उनको बानी थियो ।

दिउँसो फेरि वादल लाग्यो । आँगनको डिलबाट पेमा बोले, “साँझमा पानी पर्ला जस्तो छ । भोलि खेत रोप्नुपर्छ है साथी हो ।”

फुर्वाले धेरैवेर लगाएर आकाश नियाले । दिउँसो खाजाको रुपमा आलु थियो ।  उनले आलु ताछ्दै भने, “यी वादल  धार्मिक बादल हुन् । एकाध घण्टा सान‍ो पानी पर्छ । हाम्रो भुईँ भिजाउँदैन । ”

अर्को दिन विहान जोड जोडले हुरी बादल आयो   । गोठ कटेरा उडाउला जस्तै गर्यो ।  यो देखेर  फूर्वाले सतर्क गराए, “यो जातिय वादल हो । धेरैको बस्ति उजाड्न सक्छ । होस् गरम ।”

अचानक रेडियोमा समाचार बज्यो, “बंगलादेशको खाँडीमा तुफान आयो रे ! हिमाल र पहाडमा धेरै बर्षा भयो भने बाढी  तथा पहिरो जान सक्छ ।  तराई डुबाउने खतरा छ  । सचेत रहनु होला । ”

सबै गाउँले समाचार सुन्दै थिए । छड्के पानी घरभित्रै पर्यो। सबै जना त्रसित बने  ।  उक्त अवस्थाको मुल्यांकन गर्दै  दोर्जे लाामाले  भने, “खाँडीको मनसुन नेपाल प्रवेश गर्दैछ । बादल पश्चिमतिर ठोक्कियो भने अम्लिय वर्षा गराउँछ।  हावाको कणमा  अक्सिजन भन्दा द्वन्दको कार्वनडाइअक्साईड बढी छ । देश रहे भेष रहन्छ ।”

***